طرح کنوانسیون عمومی شناسایی دیپلوم‌های دانشگاهی در همه کشورها در سال ۲۰۱۹ از سوی کشورهای عضو یونسکو به تصویب رسید. این کنوانسیون برای مهاجرانی که برای به رسمیت شناساندن مهارت‌های دانشگاهی-حرفه‌ای خود در کشورهای میزبان مشکل دارند، اهمیتی جدی دارد.
بعد از هشت سال بحث و گفتگو، کشورهای عضو یونسکو یا آژانس سازمان ملل برای
آموزش، علوم و فرهنگ در ۲۵ نومبر ۲۰۱۹ کنوانسیونی را تائید کردند که بر مبنای آن
دیپلوم دانشگاهی یک کشور در دیگر کشورها به رسمیت شناخته می‌شود.در ماه می، ناروی
اولین کشور عضو یونسکو بود که این کنوانسیون را به رسمیت شناخت. یونسکو امیدوار
است که با پیشگام شدن گروهی از کشورها، در
ماه‌های آینده زمینه تطبیق کنوانسیون به صورت مشخص و وسیعتر فراهم خواهد
شد.
کنوانسیون عمومی شناسایی دیپلوم‌های دانشگاهی چه هدفی دارد و در چه زمینه برای مهاجران مفید خواهد بود؟ مهاجر نیوز در این باره با ستیفنیا جیانینی، معاون بخش آموزشی یونسکو گفتگو کرده است.
مهاجر نیوز: کنوانسیون شناسایی دیپلومها چه هدفی را تعقیب می‌کند؟
ستیفانی جیانینی: هدف عمده کنوانسیون ایجاد یک ساختار برای ارزیابی و شناسایی دیپلومها، تصدیق‌نامه‌ها و سایر مهارت‌هایی است که دانشجویان به آن دست می‌یابند. باید از تحرک دانشجویان حمایت کرد بدون آن که به مهارت‌های آنان صدمه وارد گردد.
بر اساس برآورد‌های ما، همین اکنون بیشتر از ۲۲۰ میلیون دانشجو در جهان وجود دارند. این رقم دو برابر بیشتر از ده سال پیش است. از این میان ۵ میلیون دانشجو در خارج، از جمله ۲،۵ میلیون در بیرون از منطقه اصلی شان، درس می‌خوانند. برای این دانشجویان تبادله دانشگاهی کار دشواری است. کنوانسیون یک چارچوب عادلانه، هماهنگ، شفاف و قابل اعتماد برای دانشجویان فراهم می‌کند.
بیشتر بخوانید: شکردخت جعفری: از دشواری های مهاجرت تا کارنامه درخشان علمی
م.ن: کنوانسیون چه زمانی عملی خواهد شد؟
س.ج: کنوانسیون مانند تمامی توافقنامه‌های سازمان ملل از نظر قضایی الزامی نیست. کشورهای عضو سازمان ملل مجبور نیستند آن را امضا کنند. با این حال این اولین بار است که بعد از هشت سال گفتگو، به یک چارچوب روشن دست پیدا می‌کنیم.
حال ما انتظار داریم که دستکم ۲۵ کشور آن را امضا کنند. به تازگی آگاه شدیم که ناروی، کشوری که سهم بزرگی در بحث‌ها داشته، کنوانسیون را امضا کرده است. کشورهای دیگری در افریقا، اروپا و امریکای لاتین نیز تمایلات مشابهی را ابراز کرده‌اند. ما انتظار داریم طی دو سال آینده روند شناسایی کنوانسیون کامل گردد. این روند طولانیست و بحران ویروس کرونا مانع پیشرفت این دوسیه شده است.
م.ن: کنوانسوین برای مهاجرانی که به اروپا می‌آیند چه سودی خواهد داشت؟
س.ج: ماده هفتم کنوانسیون دقیقاً به مهاجران و پناهندگان مربوط است. این ماده بحث یک پاسپورت تخصصی یا مهارت‌ها تحت سرپرستی یونسکو را مطرح و برای شناسایی سویه درسی اصلی یک مهاجر در کشور میزبان، راه‌حل‌های عملی را پیشنهاد می‌کند.
این پاسپورت جزئیات مهارت‌های یک مهاجر یا پناهنده را بر اساس آزمایش‌های موجود و مصاحبه با او به رسمیت می‌شناسد.
یشتر مهاجران و پناهندگان، بدون مدرک و کاپی دیپلوم خود به کشورهای دیگر می‌رسند زیرا یا مدرک را با خود نگرفته‌اند و یا هم در مسیر مهاجرت آن را گم کرده‌اند. پاسپورت تخصصی، بر اساس اسناد موجود، اطلاعات قابل بررسی و مصاحبه‌های منسجم، امکاناتی را فراهم می‌کند که از طریق آن سویه و مهارت‌های یک دانشجو را می‌توان شناخت.
م.ن: یک پناهنده یا یک مهاجر چگونه می‌تواند پاسپورت تخصصی یونسکو را به دست آرد؟
س.ج: یونسکو دانشجویان را انتخاب نمی‌کند اما روند شناسایی را از طریق وزارت آموزش و پرورش و تحصیلات عالی کشور میزبان با همکاری وزارت داخله فراهم می‌کند. ما به سهم خود در برگزاری مصاحبه‌ها با دانشجویان مهاجر یا پناهنده و ارزیابی اسناد تحصیلی موجود آن‌ها همکاری می‌کنیم. ما این روند بسیار دقیق را با همکاری کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان دنبال می‌کنیم. اولین تجربیات در این مورد در زامبیا صورت گرفت که تعداد زیادی مهاجر دارد. تا کنون با کمک دولت، ۱۱ پاسپورت تخصصی را به پناهندگان مقیم زامبیا اعطا کرده‌ایم.
ما در حال گسترش این طرح نمونه در کشورهایی مانند کولمبیا، هند، افریقای جنوبی و استرالیا هستیم. از جمله به این کشورها پیشنهاد کردیم که از همان آغاز بحران بهداشتی از پاسپورت‌های تخصصی استفاده کنند تا مهارت‌ها در عرصه صحت عمومی برخی از خارجی‌ها را شناسایی کنند؛ آن هم در حالیکه نیازهای جدی به کارمندان طبی وجود داشت.
این تجربه خوبی بود و نشان داد که به سادگی برای مهاجرانی در کشورهای اروپایی قابل استفاده است که برای آغاز یک زندگی نو، نیاز به شناسایی دیپلوم و تخصص خود در کشورهای میزبان دارند.