قبرس به نسبت جمعیتاش بیشترین پناهجویان اتحادیه اروپا را دارد. این جزیره در سال گذشته میلادی میزبان حدود هشت هزار پناهجو بود. بیشترین پناهجویان قبرس از سوریه هستند که یا با قایق و یا از طریق بخش ترکی این جزیره میآیند.
در سال گذشته میلادی هفت هزار و ۷۶۰ نفر در قبرس تقاصای پناهندگی کردهاند. این رقم نشانگر رشد ۶۹ درصدی شمار پناهجویان در این جزیره به نسبت سال ۲۰۱۷ است. هیچ عضو دیگر اتحادیه اروپا به نسبت جمعیت این کشورها به اندازه قبرس پناهجو نمیپذیرد.
با وجودی که در اتحادیه اروپا آلمان بیشترین شمار پناهجویان را در خود جای داده است، اما به نسبت جمعیت کشورهای عضو این اتحادیه، بیشترین تعداد پناهجویان به قبرس و سپس به یونان و مالتا میروند.
بیشترین تعداد پناهجویان قبرس از سوریه میآیند. عراقیها و سپس پناهجویان کشورهای افریقایی همچون کامرون و نایجریان در رده بعدی قرار دارند. آنان یا با قایق و یا از راه بخش ترکنشین قبرس شمالی وارد این کشور میشوند.
وضع دشوار در "نقش جدید"
قبرس به لامپدوسای جدید اروپا که زمانی دروازه ایتالیا برای ورود پناهجویان به این قاره بود، تبدیل شده است؛ زیرا اکثر مسیرهای دیگر مسدود شدهاند و فاصله سوریه تا این جزیره نیز تنها حدود ۲۰۰ کیلومتر است.
قبرس اما در این نقش جدید با دشواریهایی جدی روبهرو است. به گفته کورینا دروسیوتو، رئیس شورای امور پناهجویی قبرس، بیش از هشت هزار تقاضای بررسینشده روی میز اداره امور پناهندگی این کشور قرار دارد. افزودن بر این کمبود سرپناه برای پناهجویان نیز از بزرگترین معضلات است.
خانم دروسیوتو میگوید: «ما با مشکل عظیم اسکان دادن پناهجویان مواجهیم. همه جا شاهد پناهجویان بیسرپناه هستیم. گرچه آنان کمک هزینه اجاره مسکن دریافت میکنند، اما این رقم تنها ۱۰۰ یورو است. با چنین پولی نمیشود اتاقی اجاره کرد. بازگشت به اقامتگاه پناهندگی نیز امکانناپذیر است. تنها یک اقامتگاه برای بزرگسالان هست که آن هم بیش از ظرفیت خود پناهجو دارد.»
کنستانتینوس پتریدس، وزیر داخله قبرس، ادعا میکند: «ما جا برای همه در اختیار نداریم. پناهجویان برای کشور کوچکی مثل قبرس معضلی عظیم هستند. بر اساس آمار کنونی، هر ماه هزار پناهجوی جدید میآیند. من چطور میتوانم با چنین وضعی برنامهریزی کنم؟ این فراتر از توان ما در پذیرش پناهجو است.»
این سیاستمدار محافظهکار در گفتوگو با فرستنده رادیویی "دویچلندفونک" آلمان میگوید، قبرس از کشورهای عضو اتحادیه اروپا کمکی نمیگیرد. کمیسیون اتحادیه اروپا در بروکسل اما با اختصاص حدود ۴۰ میلیون یورو و اعزام ۲۹ مترجم و کارشناس به این کشور کمک میکند.
انتقاد از سیاست قبرس در قبال پناهجویان
اما گوسیا کریسانتو، سرپرست مرکز مشاوره امور پناهجویی در سازمان امدادی کاتولیک "کاریتاس"، سخنان وزیر کشور قبرس را رد کرده و میگوید: «او به عمد چنین میکند. من فقط باید سخنی را تکرار کنم که او و برخی دیگر به صراحت میگویند. آنها میگویند: ما نمیخواهیم شرایط مطلوبی ایجاد کنیم که شمار بیشتری از پناهجویان را ترغیب به آمدن کند. ما میخواهیم آنها را به وحشت بیندازیم.»
تیم خانم کریسانتو متشکل از سه نفر است. او بودجهای برای به کارگیری تعدادی بیشتر ندارد. روزانه حدود ۱۲۰ پناهجو به این مرکز مشاوره سر میزنند. ملکی آنی، پناهجوی نایجریایی، یکی از این افراد است که میگوید: «من هر روز صبح به اینجا میآیم. هر چه دارم در همین کولهپشتی است. سرپناه ندارم. خیلی بد است. گاهی فکر میکنم سرم دارد میترکد.»
این پناهجوی ۲۸ ساله از یک ماه پیش به قبرس آمده و به حال خود رها شده است. پیاده از محل مرکز مشاوره تا پارک نزدیک ایستگاه مرکزی بس، ده دقیقه راه است. ملکی آنی میگوید: «آن چوکی را که میبینید "تخت" من است. آنجا میخوابم. روزها هم اغلب در پارک میمانم.»