کیمیا علیزاده، تکواندوکار ایرانی و عضو تیم ورزشکاران پناهنده در المپیک ۲۰۲۰ توکیو، روز یکشنبه هفته گذشته با سه پیروزی، به مرحله سه چهارم زیر ۵۷ کیلوگرام راه یافت اما در نهایت در برابر حریف ترکی خود شکست خورد و از دستیابی به مدال برنز بازماند. کیمیا علیزاده در سال ۲۰۲۰ از ایران به آلمان پناهنده شد اما تلاش‌هایش برای دفاع از آزادی و رشد ورزش در میان زنان ایران ادامه دارد.
برای کیمیا علیزاده، ورزشکاری که به دلیل قد بلند و شیوه تهاجمی‌اش لقب «سونامی» به او داده‌اند، بعد از سال‌ها رنج، شرکت المپیک توکیو ۲۰۲۰ یک پیروزی شمرده می‌شود. یک روز بعد از ترک بازی‌ها، اودر تماس تیلفونی به مهاجر نیوز گفت: «بعد از پایان بازی، پذیرفتن این موضوع که در چند قدمی یک مقام ناکام بمانید، دشوار است اما با کمی فاصله، من واقعاً از مسیری که در این مسابقات پیمودم راضی هستم. من دشواری‌های زیادی را دیدم و نزدیک بود از آمدن به توکیو محروم شوم اما حال نشان میدهم که می‌توانم یکی از بهترین‌های جهان در رشته خودم باشم. من به تمام زنان ایران نشان میدهم که علیرغم بادهای مخالف، باید جنگید.»
مبارزه با وضعیت دشوار زن بودن در ایران
باید جنگید و به این دلیل که راه پیموده شده توسط کیمیا عیلزاده، از شهر کرج، زادگاهش، تا نورافگن‌های المپیک توکیو، هیچگاه ساده نبوده است.
کیمیا درست وقتی هشت ساله بود بازی تکواندو را شناخت و با اولین گام‌هایش روی میدان، عاشق آن شد. او به زودی در بازیهای محلی به شهرت خوبی دست یافت و علیرغم محدودیت‌های وضع شده از سوی مقامات ایران در ورزش زنان، پیشرفت‌های زیادی به دست آورد: «من از همان کودکی احساس می‌کردم که با من مانند ورزشکاران مرد رفتار نمی‌شد و نمیتوانستم مانند آن‌ها در در تمرینات یا مسابقات شرکت کنم.»
او در ادامه می‌گوید: «در چنین فضایی، آدم یا خود را کنار می‌کشد و یا این که به مبارزه ادامه می‌دهد و تلاش می‌کند از شرایط زنان در جامعه‌ای که ما را شهروند درجه دوم محسوب می‌کند، بیرون بیاید. یک احساس بیعدالتی در من رشد می‌کرد اما علیرغم شب‌ها و روزهایی که نزدیک بود همه چیز را رها کنم، با خود می‌گفتم که بعداً برای چنین تصمیمی افسوس خواهم خورد. این وضعیت به من نیروی بیشتری داد تا جلو بروم و برای پیشرفت خودم بجنگم.» در چنین وضعیتی بود که کیمیا علیزاده، با شجاعت و آرزوی زنی که می‌خواهد در تاریخ ورزش ایران ماندگار شود، به کار دشوار خود ادامه داد و تلاش کرد راه خود را به بیرون از مرزهای جمهوری اسلامی باز کند.
«ما زندانی نبودیم اما همه چیز شباهت به زندان داشت»
در سال ۲۰۱۴، وقتی از کیمیا دعوت کردند تا در بازیهای ورزشکاران زیر ۱۹ سال در شهر نیان جینگ در چین شرکت کند، او یک لحظه را هم برای درخشش در این بازی‌ها از دست نداد و در بخش زیر ۶۳ کیلوگرام، مدال طلا را به دست آورد.
اما مهمتر از همه، در جریان این بازی‌ها بود که او بیشتر از پیش متوجه رفتار متفاوتی شد که از سوی نمایندگان ایران با زنان ورزشکار ایرانی در دهکده المپیک صورت می‌گرفت: «یادم است که من با زنان ورزشکار تایوانی و کوریای جنوبی صحبت می‌کردم. این صحبت‌ها چشمان مرا باز کرد و فهمیدم که ما در ایران راه درازی در پیش داریم تا آزادی بیرون رفتن در دهکده المپیک را داشته باشیم. تمامی حرکات ما را زیر نظر داشتند و بدون نظارت محافظ نمیتوانستیم بیرون برویم یا گردش کنیم، در حالی که ورزشکاران زن دیگر آزادانه بیرون می‌رفتند و با هرکسی عکس می‌گرفتند. تمامی این چیزها برای من و دیگر زنان هیئت ایرانی ممنوع بود. ما زندانی نبودیم اما همه چیز شبیه زندان بود.»
درخشش در بازیهای ریو دو ژنیرو در برازیل
علیرغم این وضعیت، درخشش واقعی کیمیا علیزاده دو سال بعدتر در بازیهای ۲۰۱۶ ریو در برازیل آغاز شد و چشم‌ها را خیره کرد. او در میان بخت‌های اصلی این بازی‌ها قرار نداشت اما توانست ورزشکاران بسیار مجرب تر را شکست دهد و تا مرحله چهارم صعود کند. در همین بازی‌ها بود که او با شکست نیکیتا گلسنوویچ، شماره سوم جهانی، توانست به عنوان اولین زن ورزشکار ایرانی، مدال برنز را برای کشورش از آن خود کند.
کیمیا به یاد می‌آورد: «باور نکردنی بود. یک دختر ۱۸ ساله ایرانی که از ریو با مدال برنز بر می‌گردد! این مدال برنز بدون شک، برای من حکم طلا را داشت.» اما در آن سوی سکه، بازگشت به واقعیت برای کیمیا خیلی دشوار بود.
او در بازگشت به کشورش، با استقبال و حمایت مردم و دختران جوان در سرتاسر ایران روبرو شد: «بعد از بازیهای المپیک هر جای ایران که می‌رفتم می‌دیدم که این مدال خیلی بیشتر از یک مدال ارزش داشت و پیام امید و مشوقی برای زنان کشورم بود. من در چشمان زنان جوان و دخترکان می‌دیدم که می‌خواهند به من بگویند: «چقدر به تو افتخار می‌کنیم!» اما همزمان بار فشار شرایط تحمیلی روی زنان در کشورم را نیز حس می‌کردم. این مرا واقعاً ناراحت کرد و دیدم که دیگر نمیتوانم این بیعدالتی سازمان یافته و تحمیل شده را تحمل کنم.»
در همین زمینه: دختر ورزشکار ایرانی زیر پرچم آلمان در المپیک ۲۰۲۰ شرکت خواهد کرد
ترک ایران و شرکت در بازیهای توکیو ۲۰۲۰
یک سال بعدتر، وقتی با کسب یک مدال نقره از بازیهای جهانی تکواندو در کوریای جنوبی به ایران برگشت، کیمیا دید بازی ورق خورده است. او در این دوره، علاوه از تحمل زخم‌ها، فشار شدید مقام‌های ایرانی را روی شانه‌هایش احساس می‌کرد.
در ماه جنوری ۲۰۲۰، یک پیام او در صفحه اینستاگرامش، مانند بمب منفجرشد. کیمیا که از وضعیت خود و وخامت شرایط برای زنان ایرانی به ستوه آمده بود تصمیم گرفت ایران را ترک کند و دیگر هیچگاه زیر پرچم کشورش ظاهر نگردد: «آن روز کمی خود را راحت اما در عین حال بسیار غمگین احساس کردم. می‌دانستم که دیگر نمیتوانم به کشورم برگردم و زندگیم به کلی تغییر خواهد کرد.»
کیمیا می‌گوید: «من یکی از میلیون‌ها زنان ایرانم که سال‌هاست هر طور خواستند بازی‌ام دادند. هر کجا خواستند بردند. هر چه گفتند پوشیدم. هر جمله‌ای دستور دادند تکرار کردم. هر زمان صلاح دیدند، مصادره‌ام کردند.» بعد از پیام کیمیا در انستاگرام، مقام‌های ایرانی از جمله عبدالکریم حسین زاده، نماینده پارلمان شدیداً از او انتقاد کردند و گفتند که او به کشورش پشت کرده است.
کیمیا بعد از قطع رابطه اش با ایران، برای فرار از فشار رژیم جهموری اسلامی، اول مخفیانه به هالند رفت و به جز حمایت تعدادی از ایرانیان در خارج، چندین ماه، با هیچکسی ارتباط نداشت. او در ماه می ۲۰۲۰، همراه با همسرش از آلمان پناهندگی به دست آورد و در نورنبرگ، زندگی جدیدی را آغاز کرد تا علیرغم پناهنده بودنش، برای شرکت در بازیهای المپیک توکیو، تمریناتش را در باشگاه محلی ادامه دهد.
در اوایل ماه جون ۲۰۲۱، کمیته المپیک فهرست اعضای تیم پناهندگان المپیک را اعلام کرد که در آن نام کیمیا علیزاده نیز دیده می‌شد. او بعد از بازگشت از بازی‌ها گفت: «من از شرکت در بازی‌ها زیر پرچم تیم پناهندگان لذت بردم. این چیزی بیشتر از یک سمبول است. حمایت از مساله پناهندگان از طریق ورزش واقعاُ اهمیت دارد.»
کیمیا تصمیم دارد نمونه‌‌ای برای کمک به زنان ایران و دفاع از زنان تحت ستم در بیرون از مرزهای ایران باشد. او معتقد است که «پناهندگان افرادی مانند دیگران و شایسته احترام، خوشبختی و عدالت و دسترسی به حقوق انسانی هستند.»