د ایران د ملي امنیت شورا مشر علي شمخاني پرون سه شنبه وویل چې ایراني پوله ساتونکي د افغان مهاجرو ډوبولو کې لاس نه لري. نوموړي ځینې رسنۍ او افغان چارواکي په دې تورن کړي چې د یادې پېښې په هکله یې ناسم رپوټونه ورکړي دي.
پرون دوشنبه د مۍ میاشتې ۱۱مه د افغانستان په هرات ولایت کې په لسګونو مدني فعالانو د ایراني پوله ساتونکو له خوا سیند ته د افغان کډوالو د غورځولو د ادعا پر وړاندې مظاهرې وکړې. بل پلو د افغانستان د پارلمان استازو د ایران مذهبي مشر او ولسمشر ته د یوه پرانیستی لیک په استولو سره غوښتي چې دوی باید بښنه وغواړي.
پرون یکشنبه د افغانستان دولت پلاوي د ایراني پوله ساتونکو له خوا د افغان مهاجرو د وژنې په هکله د خپلې پلټنې لومړنۍ پایله اعلان کړه او ویې ویل چې تر دې دمه ۱۵ تنه د ایران پر پوله لادرکه دي.
د هرات والي وحید قتالي وايي د افغانستان خارجه وزارت، د ايراني ځواکونو لخوا د افغان مهاجرو د شکنجې او سيند ته غورځولو قضيې د څيړلو مسئوليت لري. يو عيني شاهد وايي چې په دغو مهاجرو کې يو شمير يې ۱۸ کلنۍ ته لا نه ول رسېدلي.
افغان حکومت وایي چې هریرود سیند ته د ایراني پوله ساتونکو له خوا د افغان مهاجرو د یوې ډلې د غورځولو پېښې په اړه پلټنې کوي.
کورونا ویروس ناروغۍ د ترکیه مېشتو مهاجرو ژوند هم له خنډ سره مخ کړی. که څه هم ترکیه د ځینو اروپایي هیوادونو په څېر په ټولیزه توګه قرنطین شوې نه ده، خو د دغه هیواد په ځینو ښارونو کې مېشت مهاجر وایي چې د فعالیتونو د ځنډېدو له امله دوی له مالي ستونزو سره مخ دي.
ایران کې د افغانستان سفارت چارواکي وایي چې دغه هیواد کې لږترلږه ۵۰ افغان مهاجر د کورونا ویروس ناروغۍ له کبله مړه شوي دي. دا په داسې حال کې چې په تېرو څو اونیو کې له ایرانه افغانستان ته د ستنېدونکو افغان مهاجرو په شمېر کې زیاتوالی راغلی.
د افغانستان د کډوالو او راستنېدونکو چارو وزارت وایي چې ایران کې د کورونا ویروس تر خپرېدا وروسته نږدې ۱۵۰ زره افغان مهاجر افغانستان ته ستانه شوي دي. بل خوا د افغانستان د روغتیا وزارت وایي چې دغه هیواد کې د کرونا ویروس لومړنی قرباني، چې په بلخ ولایت کې مړ شوی، له ایرانه افغانستان ته ستون شوی و.
د سلوانیا پولیسو تېره ورځ وویل چې په یوه بار وړونکي اورګاډي کې یې ۳۰ مهاجر موندلي دي. دوی زیاته کړې چې واګون کې د اکسیجن د نشتوالي له کبله د دغو مهاجرو ژوند په خطر کې و.
له ایران څخه افغانستان ته د کډوالو له لارې د کرونا ویروس اندیښنې په داسې حال کې په ډیریدو دي چې په ګاونډ ایران کې د کرونا ویروس خپریدل د ډیریدو په حال دی.
په لاندې ویډیو کې ایراني الاصله فرانسوۍ لیکواله مریم مجیدۍ د خپل نوي کتاب په اړه خبرې کوي. د مریم مجیدۍ نوی کتاب «زما نوم مریم ده» نومېږي. آغلې مجیدۍ په دغه کتاب کې د هغو ماشومانو کیسې لیکلې چې د خپلو هیوادونو پرېښودلو ته اړ شوي دي او په یوه نوې ټولنه کې اوسېږي.
افغانستان ته د کرونا ویروس د انتقال په اړه اندیښنې وروسته له هغه ډیرې شوې چې د دغه هیواد په ګاونډ ایران کې یاد ویروس د څو تنو ژوند واخیست.