د ایران پلازمینې تهران ښاروالۍ یو مرستیال ویلي چې د تهران ښار له افغان کډوالو ډک شوی او باید اړونده چارواکي دغه ښار ته افغان کډوالو د ننوتلو مخه ونیسي. نوموړی ویلي چې کډوال باید له پولو بیرته وګرځول شي.
د بشري حقونو د څار سازمان له افغان کډوالو سره د ترکیې پولیسو د ناوړه چلند په اړه د اندیښنې په څرګندولو سره ویلي چې یو شمیر افغانان د ترکیې پولیسو لخوا له وهلو ډبلو وروسته بیرته ایران ته استول شوي دي. یاد سازمان دغه عمل له نړیوالو قوانینو څخه سرغړونه بولي.
د ایراني رسنیو په حواله تېره دوشنبه د اکټوبر میاشتې ۱۱مه د خاش – سروان پر لاره دوو ترافیکي پېښو کې ۱۱ بهرنیان وژل شوي دي او ۴۹ تنه نور ټپیان دي. چارواکو د وژل شویو او ټپیانو هویت نه دی په ډاګه کړی.
د ایران د کورنیو چارو وزیر ویلي افغانان دې له ایران سره پولې ته د تګ ډډه وکړي. نوموړي زیاته کړې چې ایران کې د مهاجرو د منلو ظرفیت لږ دی.
د رسنیو د راپورونو له مخې په تېرو څو اونیو کې ایران ته د اوښتونکو افغان کډوالو په شمېر کې زیاتوالی راغلی دی. په خواله رسنیو کې خپرې شوې ویډیوګاڼې ښيي چې په موټرونو کې سپاره زرګونه افغان مهاجر د نیمروز سرحدي ولایت کې انتظار باسي.
د ملګرو ملتونو د کډوالو اداري عالي کمیشنر فلیپو ګراندي ترکیې ته د خپل سفر په لړ کې د ترکیې له ولسمشر او نورو چارواکو سره د افغان او سوریايي کډوالو د ستونزو د هواري په اړه خبرې کړي.
د جرمني د بهرنیو چارو وزیر هایکو ماس د افغانستان ګاونډیو هیوادونو ته سفر کړی تر څو د هغو کسانو له پاره مرستي تنظیم کړي چي غواړي هیواد پریږدي. خو ایران په هغو کي نه وو شامل.
له ایران سره پر پوله د افغانستان جنوبي ولایت نیمروز کې طالبانو د ایران له سرحدي ځواکونو غوښتي چې د دوې خاورې ته اوښتونکي افغانان دې بیرته ور وسپاري. د افغان سرتیرو په ګډون یو شمیر افغانان د تیرې پنجشنې په ورځ وروسته له هغه ایران ته پناه یو وړ چې طالبانو د نیمروز ولایت مرکز زرنج ښار تر خپلې ولکې لاندې راوستل.
د ملګرو ملتونو د کډوالو ادارې عالي کمیشنري په افغانستان کې ورځ تربلې د جګړو له امله د بې ځایه شویو کورنیو شمیر په اړه اندیښنه څرګنده کړې او د افغان شخړې د بیړنۍ حل غوښتنه يي کړې.
ایرانۍ تکواندوکاره کیمیا علیزاده لږ تفاوت سره د توکیو په اولمپیک سیالیو کې د مډال ترلاسه کولو څخه پاتې شوه. نوموړې د اولمپیک لپاره د مهاجرو د لوبډلې غړې ده او اووه کاله مخکې یې د تکواندو تمرین په لوړه کچه پیل کړی دی. ایران کې د دغې لوبغاړې مسلکي ژوند له سختیو ډک و. کیمیا علیزاده په ۲۰۲۰ کې له ایرانه تښتېدلې او اوس په جرمني کې مهاجره ده. هغه په ایران کې د ښځو او د ښځینه لوبغاړو د حقونو د ترلاسه کولو لپاره مبارزه کوي.
افغانستان کې د جګړې زور اخیستو سره سم ترکیې له ایران سره پر پوله د ور تلونکو افغان مهاجرو د نوېو څپو د مخنیوي لپاره امنیتی تدابیر زیات کړي دي. د چارواکو په خبره دغه هیواد په پام کې لري چې د ۲۹۵ کیلومتره په اوږدوالي سرحدي دېوال جوړ کړي.
ملګري ملتونو خبر ورکړی چې د روان میلادي کال په لومړیو شپږو میاشتو کې نږدې ۶۰۰ زره تنه افغانان له ایران او پاکستان څخه بیرته افغانستان ته ستانه شوي دي چې له دې ډلې له ۹۵ سلنو څخه ډیره برخه يي له ایران څخه ستانه شوي دي.