ډېری افغانان اروپایي هیوادونو ته د راتګ په موخه د ایران او ترکیې له لارې یونان ته ځان رسوي. دمګړۍ د دغه هیواد په پنځو ټاپوګانو کې په زرګونو مهاجر ایسار پاټې دي چې ډېری یې د افغانستان اصلي اوسېدونکي دي. ۳۸ کلن کریم خان* یو له هغو مهاجرو دی چې د یونان په لېسبوس ټاپو کې اوسېږي. نوموړي د خپلو سترګو لیدلی حال وایي.
د ځایي رسنیو په حواله یوناني چارواکو له ترکیې سره پر پوله د ازغنو سیمونو د لګولو لړۍ پیل کړې ده. تېره فبروري میاشت د ترکیې د اروپایي پولو تر پرانیستل کېدو وروسته زرګونو مهاجرو هڅې وکړې چې له سرحده په تېرېدو سره یونان ته ځان ورسوي.
د یونان حکومت تېره دوشنبه وویل په پام کې لري دغه هیواد ته د مهاجرو د ورتګ د مخنیوي لپاره له ترکیې سره پر ګډه پوله بیا هم خنډونه جوړ کړي. د دغو دواړو هیوادونو ترمنځ د سمنټي دېوال او د ازغن تارونو د لګولو کار په کال ۲۰۱۲ کې پیل شوی دی.
چارواکو پرون سه شنبه وویل چې د یونان سرحدي سرتېرو دغه هیواد ته د مهاجرو د یوې کښتۍ د ورتګ د مخنیوي لپاره «د خبرداري» ډزې کړې دي. یاده کښتۍ له ترکیې څخه د یوناني سواحلو په لور روانه وه.
د افغانستان د بهرنیو چارو وزارت وایي چې کابل ته د ترکیې د وان په اوبو کې د ډوبو شویو افغان مهاجرو مړیو د انتقالولو لړۍ نن شپه پیلېږي.
د رسنیو د راپورونو له مخې تېره شنبه د نورو ۵ جسدونو له موندلو سره د ترکیې د وان په ډنډ کې د مړو شمېر ۵۰ ته رسېدلی دی. د تېرې جون میاشتې په پای کې وان کې د مهاجرو یوه داسې کښتۍ ډوبه شوې وه چې پکې نږدې ۶۰ مهاجر سپاره ول.
ترکي چارواکي وایي د هغو ۶ کډوالو مړي موندلي چې بېړۍ یې تېره شنبه د وان د اوبو په ډنډ کې ډوبه شوې وه. د ځایي رسنیو په حواله دغه بېړي کې تر ۵۰ ډېر کسان سپاره ول.
د یونان د دفاع وزارت یوه سرچینه وایي، ټاکل شوې چې په راتلونکو اونیو کې د لېسبوس ټاپو په ساحلي اوبو کې د «متحرکو خنډونو» د جوړولو کار پیل شي. د یادو خنډونو د جوړولو هدف دا دی چې له ترکیې څخه یونان ته د کډوالو د ورتګ مخه ونیسي.
ترکي چارواکي وایي چې پرون دوشنبه د جون ۲۹مه یې اژې سمندر کې له هغې وروسته ۳۵ مهاجر ژغورلي چې د دوی بېړۍ ډوبه شوې وه.
د ځایي رسنیو د رپوټونو په حواله پرون یکشنبه د ترکیې د وان ښار په مرادیه سیمه کې د مهاجرو ډک یو میني بس له یو موټر سره ټکر کې ۱ کډوال وژل شوی او ۴۱ نور ټپیان دي.
د يونان د بهرنيو چارو وزير نيکوس دېندياس تور لګولی چي ترکيې سمندري پوله ساتونکي د مهاجرو کښتۍ تر يونانه بدرګه کوي.
د اروپايي ټولنې کميسيون غواړي چي د پناه غوښتنې په تړاو خپله نوې ستراتيژي معرفي کړي. دا په داسي حال کې ده چې د یاد کمیسیون د سرحدونو د ساتلو اداره (فرونټکس) ويلي چي په می مياشت کې يي ۴۳۰۰ «غيرقانوني سرحد ته ننوتني» ثبت کړي.