له ترکیې سره د اروپایي اتحادیې د مهاجرو تړون متزلزله دی. له دې کبله د آلمان د کورنیو چارو وزیر انقرې ته او تر هغې وروسته بیا یونان ته سفر کوي. په وروستیو کې د یونان ټاپوګانو ته د پناه غوښتونکو ورتګ ډیر شوی دی.
يو شمېر مرستندويه سازمانونو وړانديز کړی چي آلمان بايد له يونان څخه د مهاجر ماشومانو په اخيستلو او منلو سره د يونان اوږې سپکي کړي.
يونان ته د نوو رسېدلو مهاجرو ډيره برخه افغانان دي. دغو مهاجرو ولي اوس، په غير قانوني ډول يونان ته مخه کړې؟ ولي زياتره مهاجر غواړي له ترکيي څخه ووځي؟ په يونان کي د مهاجرو وضيعت څه ډول دي؟
موریا کمپ کې تر اورلګېدنې وروسته د سه شنبې په ورځ نږدې ۵۰۰ کډوالو کمپ کې د خپل ژوند د وضعیت په وړاندې اعتراض وکړ، خو د پولیسو له ممانعت سره مخ شول. د موریا کمپ اوسېدونکی ابراهیم مهاجر نیوز سره په مرکه کې وایي، کمپ کې وضعیت لا هم عادي شوی نه دی.
د یکشنبې په ورځ موریا کمپ کې د اورلګېدنې له کبله یوه ښځه او ماشوم یې مړه او نږدې شل کسان ټپیان شول. کمپ کې تر اورلګېدنې وروسته کډوال د خپل ژوند د سختو شرایطو پر وړاندې مظاهرې وکړې. د کمپ اوسيدونکو مظاهرې لا دوام لري. کډوال نیوز د موریا له یوه اوسېدونکي سره خبرې کړې دي.
د یونان حکومت د دوشنبې په ورځ (د سپټمبر ۳۰مه) وویل، د ۲۰۲۰م کال تر پایه پورې به نږدې ۱۰ زره کډوال بېرته ترکیې ته ستانه کړي. د یونان حکومت دا پرېکړه وروسته له هغې اعلان کړه چې د یکشنبې په ورځ د لېسبوس ټاپو په موریا کمپ کې د اورلګېدنې له کبله یوه ښځه او ماشوم یې ووژل شول او نږدې شل تنه ټپیان دي.
د جمعې په ورځ(د سپتمبر ۲۷مه) د ساحل ساتونکی په وینا ۲ ښځې او ۵ ماشومان د یوه کښتۍ د ډوبیدو لامله یونان چیوز ټاپو ته څیرمه مړه شوي او ۱۲ کسان ژغورل شوي دي.
سره له دې چې په تېرو درېو کلونو کې د ترکیې او اروپایي ټولنې د تړون په پایله کې یونان ته د تلونکو مهاجرو شمېر کم شوی و، خو د روان کال په سپټمبر میاشت کې ګڼو مهاجرو د ترکیې له لارې یوناني ټاپوګانو ته ځانونه ورسول. دوی د لېسبوس ټاپو د موریا په نامه کډوالو پنډغالي کې په خورا سختو شرایطو کې ژوند کوي.
د بوسنیا سرحدي سرتېري وایي پنځوس عراقیان یې د بوسنیا د ساراییوو له هوایي ډګر نه بېرته ترکیې ته ستانه کړي دي. یاد کسان توریستي ویزې درلودلې او داسې ګومان کېږي چې غوښتل یې د بوسنیا له لارې اروپایي هیوادونو ته ځان ورسوي.
ترکي چارواکي وایي د دغه هیواد په سوېلي سیمه کې د یوه نظامي موټر په ټکر پېښه کې ۶ کسان مړه شوي دي. موټر کې له ترکیې نه اخراجېدونکي کډوال سپاره وو.
د ترکیې ساحلي ګارد وایي چې د جمعې په ورځ (د سپټمبر ۲۰مه) یې ۱۴ کډوال او یو ترکی قاچاق وړونکي د اژې سمندر په ساحلي اوبو کې نیولي دي. یاد کسان غوښتل چې په رابرۍ بېړۍ کې ځان یونان ته ورسوي خو کښتۍ یې د ډوبېدو په حال کې وه.
آیا له ترکیې سره د مهاجرو په تړاو د اروپایي اتحادیې تړون له خطر سره مخامخ دی؟ اردوغان اروپایي اتحادیه د پولو پر پرانیستلو ګواښلې وه او ورځ تر بلې زیات مهاجر په آژې سمندر کې د یونان ټاپوګانو ته رسیږي.