د فرانسې د کورنیو چارو وزیر تېره شنبه وویل له ۱۴۷ سخت دریځو بهرنیانو څخه یې فرانسه کې د اوسېدو حق بېرته اخیستلی دی. خو له حقوقي لحاظه دا پوښتنه مطرح کېږي چې دا کار به څنګه عملي کېږي. په ورته مهال د افپرا یا د مهاجرو ادارې خپلواکي مطرح ده.
په تېر ۲۰۲۰ کال کې افغانانو په فرانسه کې د پناه غوښتونکو تر ټولو لویه ډله جوړوله. تر افغانستان وروسته په ترتیب سره ګینیا، بنګله دېش او د عاج ساحل دویم، دریم او څلورم مقامونه ترلاسه کړي دي.
فرانسه کې د اکټوبر میاشتې له ۳۰مې راهیسې د دویم ځل لپاره ګرځبندیز لګول شوی دی. د فرانسې ولسمشر اېمانوېل مکرون خپله ټلویزیوني وینا کې وویل چې د «عامه خدماتو ادارې» به د قرنطین پر مهال پرانیستې وي. کډوال نیوز د مهاجرو ادارې یا اوفپرا او د پناه غوښتنې ملي محکمې یا سي ان دي اې د فعالیتونو په هکله معلومات ورکوي.
د تېرې جمعې په ورځ د یو چېچیني مهاجر له خوا د فرانسې د کنفلان – سنت – هونورین سیمه کې د یو ښوونکي تر وژلو وروسته د پناه غوښتنې د حق په هکله ځینې رسنۍ او سیاسي چارواکي ناسم معلومات خپروي. نور جزیات یې دې متن کې لوستلی شئ.
د فرانسې د کورنیو چارو وزارت په خپل یوه تازه راپور کې لیکلي چې د نورو هیوادونو د اتباعو په پرتله تر ټولو ډیر افغانان په دغه هیواد کې د پناه غوښتنه ثبت کړې چې د ټولو پناه غوښتونکو له نیمايي ډیر يي افغانان دي.
د قانون له مخې په فرانسه کې پناه غوښتنه وړیا ده او د فرانسې دولت اړ دی چې د پناه غوښتونکو ټول لګښتونه پر غاړه واخلي. خو کډوال نیوز له ګڼو داسې کډوالو سره خبرې کړې چې د خپلو پناه غوښتنو پر مهال یې لګښتونه کړي دي. مهاجر پلوه سازمانونه وایي چې دا «پټ لګښتونه» دي.
د فرانسې په اوفپرا او پناه غوښتنې ملي محکمه کې کډوال په خپلو ژبو خبرې کولی شي. د هغوی ویناوې بیا د ژباړونکو له خوا فرانسوې ژبې ته ژباړل کېږي. خو دا هم ممکنه ده چې په ځینو حالاتو کې ژباړه ناسمه وي او له امله یې کډوالو ته ستونزې رامنځته شي.
فرانسه کې په معمول ډول د پناه غوښتنې پروسه اوږده ده. خو دا هم ممکنه ده چې په ځینو خاصو حالاتو کې یاده پروسه چټکه شي. دا په داسې حال کې ده چې ځینې مهاجر پلوه سازمانونه وایي چټکو پروسو کې د کډوالو دوسیې په سم ډول نه څېړل کېږي. کډوال نیوز معلومات ورکوي.
د پاریس د مدافع وکیلانو د ښوونځي محصلان تصمیم نیولی چې د کډوالو سره د مرستې په خاطر هغوی ته وړيا مشورې ورکړي. دغه اابتکار راتلونکو وکیلانو ته اجازه ورکوي چې د پناه غوښتنې په اړه خپل عملي مالومات زیات کړي.
د رفیوج په نامه یو فرانسوي انجمن د چهارشنبې په ورځ (د سپتمبر ۵مه نېټه) په یوه خبرنامه کې لیکلی چې غواړي له دې څخه وروسته له همجنس غوښتونکو کډوالو سره د مهاجرت د مرکې په وخت کې حاضر وي.