په ترکیه او سوریه کې د زلزلې د قربانیانو شمېر له ۱۱۰۰۰ څخه اوښتی دی. ژغورونکي وایي چې د تلفاتو شمېرې به له دې هم لوړې شي. د رسنیو د راپورونو له مخې، دغه غمجنه پېښه کې افغان کورنیو ته هم زیات زیانونه اوښتي دي.
وروسته له هغه چې د طالبانو لخوا پر داخلي او نړیوالو موسسو د کار بندیز ولیږد، یو شمیر دغه موسسې چې له لسیزو راهیسې يي په افغانستان بې ځایه شویو او راستنیدونکو کډوالو ته بشري مرستې سولې،خپل فعالیتونه ودرول.د ملګرو ملتونو د کډوالو ادارې( یو ان اچ سي آر) ګواښ وکړ چې په بشري برخه کې د ښځو پر کار محدودیت ښايي ګڼ شمیر کورنۍ کډوالۍ ته اړ کړي.
د کډوالو په چارو کې د ملګرو ملتونو اداره وایي چې افغانستان کې د کورني بې ځایه شويو کسانو شمېر ۳،۴ میلیونو ته اوښتی دی. د دغه سازمان په حواله، اوسمهال زیات شمېر افغانان په بهرنیو هېوادونو کې د پناه اخیستلو هڅه کوي.
د ملګرو ملتونو د بشري مرستو د همغږۍ اداره ( اوچا) په خپل یو راپور کې ویلي چې په تیرو شپږو اونیو کې د پکتیکا او خوست ولایتونو د سلګونه زره زلزله ځپلو کورنیو سروې ترسره شوې چې په پایله کې ۱۰۰ زره کسان د بیړنیو بشري مرستو مستحق پیژندل شوي دي.
د ملګرو ملتونو د مرستو همغږې کوونکې ادارې اوچا ویلي چې بلخاب کې د وروستیو جګړو له امله ۲۷ زره تنه بې ځایه شوي او ګاونډیو ولایتونو ته یې کډه کړي دي.
د کډوالۍ نړیوال سازمان (IOM) په یوه تازه راپور کې لیکلي چې د جګړو او طبیعي پیښو امله شاوخوا شپږ میلیونه خلک په افغانستان کې بې ځایه شوي دي. راپور کې راغلي چې څلور میلیونه افغانان په تیرو څلورو کلونو کې خپل هیواد څخه بهر کډوال شوي.
روان ۲۰۲۱ میلادي کال له پېښو ډک کال و. تېر اوړی د افغانستان پخواني نظام ړنګېدنه او د طالبانو بیا واکمني یوه له دغو پېښو ده. پر افغانستان د طالبانو تر ولکې وروسته تر سلو زرو ډېر افغانان د تخلیې عملیاتو په ترڅ کې له دغه هیواد څخه وایستل شول. زرګونه نور بیا ګاونډیو هیوادونو ته مخه وکړه. که څه هم د کابل تر سقوط مخکې جګړو سلګونه زره افغانان بې ځایه کړي وو، خو ځینو هیوادونو د افغان کډوالو اخراج ته ادامه ورکړه. د افغان کډوالو د نویو څپو د مخنیوي لپاره ترکیې له ایران سره پر پوله د خنډونو جوړولو کار پیل کړ. اروپا کې بیا یونان د مهاجرو لپاره تړلي کمپونه جوړ کړل. دغه راز د پولنډ او بېلاروس پر پوله زرګونه مهاجر بند پاتې شول. سږ کال انګلیس کانال کې هم د کښتۍ ډوبېدو پېښې له امله ۲۷ کډوالو خپل ژوند له لاسه ورکړل.
د خوړو نړیوال سازمان اجرایوي مشر ډیویډ بیسلي وايي چې د ژمي له نږدې کیدو سره افغانستان به په راتلونکو څو میاشتو کې د ځمکې پر مخ لکه دوزخ وي. نوموړی ویلي چې ۹۵ سلنه افغانان پوره خواړه نه لري.
د ملګرو ملتونو د کډوالو ادارې خبر ورکړی چې شاوخوا ۱۶۰۰ تنه د جګړو بې ځایه شوې، د مرستو له ترلاسه کولو وروسته په داوطلبانه ډول بیرته خپلو سیمو ته ګرځیدلي دي. بل پلو امریکا له افغانستان سره د ۱۴۴ میلیونه ډالرو بشري مرستو اعلان کړی.
د ایران په پلازمینه تهران کې د افغانستان د ګاونډیو هیوادونو د بهرنیو چارو وزیرانو په غونډه کې له نړیوالو غوښتنه شوې چې د افغانانو د کډوالۍ او بې ځایه کیدو اصلي لاملونه په ګوته او د حل لپاره يي دوامداره حل لاره و موندل شي.
په افغانستان کې د ژمې له رارسیدو سره سم، ملګري ملتونو ویلي که نړیوالې ټولنې خپلې مرستې په وخت سره ترسره نه کړي نو افغانستان به د نړۍ د تر ټولو ستر بشري ناورین سره مخامخ شي. ملګري ملتونه له نړیوالو غوښتني چې له افغانانو سره دې د ژمې له رارسیدو وړاندې خپلې بیړنۍ مرستې ترسره کړي.
د ملګرو ملتونو د بشري مرستو د همغږۍ ادارې ( اوچا) خبر ورکړی چې د روان میلادي کال له پیل څخه نږدې ۹۳۸ زره افغانان له پاکستان او ایران څخه خپل هیواد ستانه شوي چې له دې ډلې یوازې ۱۲ زره يي له پاکستان او پاتي نور يي له ایران څخه افغانستان ته ستانه شوي دي.