د طالبانو له لوري د کابل تر نیول کېدو وروسته فرانسه کې مېشت ډېری افغان مهاجر د خپلو کورنیو د هغو غړو د برخلیک په هکله اندېښمن دي چې افغانستان کې بند پاتې دي. دوی وایي چې کورنۍ یې د طالبانو له خوا تر ګواښ لاندې دي.
د افغانستان د بشري حقونو خپلواک کمېسیون خپل نوي راپور کې وایي د روان کال په لومړیو شپږو میاشتو کې افغانستان کې د جګړو له امله ولسي مرګژوبله ۸۰ سلنه لوړه شوې ده. د یاد کمېسیون په راپور کې راغلي چې د ۲۰۲۱ له جنورۍ د جون میاشتې تر پایه پورې ټولټال ۵۳۲۱ ملکیانو ته مرګژوبله اوښتې ده.
افغانستان کې د ملګرو ملتونو سیاسي استازولۍ یا یوناما وایي د روان کال په لومړیو شپږو میاشتو کې ولسي تلفات د ریکارډ کچې ته رسېدلي دي. په وینا یې د ۲۰۲۱ کال لومړیو شپږو میاشتو کې نږدې نیمايي ملکي مرګ ژوبله، ښځو، هلکانو او نجونو ته ور اوښتې ده.
د رومانیا په بوخارست ښار کې یو شمېر پناه غوښتونکي د سازمانونو له خوا مهاجرو ته ځانګړې شویو ودانیو کې ژوند کوي. په ډله کې یې داسې ځوانې ښځې هم شته چې تر اوږدو سفرونو وروسته رومانیا ته رسېدلې دي. افغانه کډواله مریم * د دغو مهاجرو یوه ده. نوموړې د خپلو سترګو لیدلی حال وایي.
ملګري ملتونه وايي دا چې پاکستان او ایران د افغانانو پر مخ خپلې پولې تړلي نو خلک هڅه کوي چې په ناقانونه ډول له پولو واوړي. یاده اداره وايي چې په افغانستان کې د تاوتریخوالو په ډیریدو سره د پولو لوري ته د خلکو حرکتونه ډیر شوي دي.
یوتوپیا ۵۶ سازمان تېره اونۍ کالې کې د مهاجرو پر وړاندې د پولیسو له خوا د تاوتریخوالي زیاتې پېښې ثبت کړې دي. دغه سازمان وایي چې د جون میاشتې په پیل کې د اریتریايي مهاجرو او پولیسو ترمنځ تر شخړې وروسته د مهاجرو پر وړاندې د پولیسو له خوا تاوتریخوالی دېر شوی دی.
د یوتوپیا یوې محکمې د کیدان زاکاریاس او توېلد ګویتوم په نامه دوه اریتریایان د زرګونو مهاجرو د شکنجه کولو او وږي ساتلو په تور محکوم کړي دي. د محکمې د فیصلې له مخې کیدان زاکاریاس په عمري بند محکوم شوی. محکمې دغه راز توېلد ګویتوم یا ولید په ۱۸ کلونو بند محکوم کړی دی.
د روانې می میاشتې په ۲۱مه دوو پناه غوښتونکو د اروپا د پولو ساتنې ادارې یا فرانتکس پر وړاندې اروپایي محکمې ته شکایت ثبت کړی دی. دغه مهاجر وایي چې د یونان لېسبوس ټاپو ته تر رسېدو وروسته ورسره تاوتریخوالی شوی دی.
تېره شنبه د می میاشتې ۸مه د کابل په لوېدیزه دشت برچي سیمه کې پر سیدالشهدا ښوونځي برید پراخ غبرګونونه راپارولي دي. دغه برید کې تر ۸۵ ډېر کسان وژل شوي او سلګونه نور ټپیان دي. دا په داسې حال کې ده چې ځینې اروپایي هیوادونه افغانستان یو امن هیواد ګڼي او افغان کډوال بېرته دغه هیواد ته ستنوي.