له تیرې یوې میاشتې راهیستې د بشري حقونو د مدافعینو، ژورنالیستانو او د پخواني حکومت د کارکوونکو په ګډون د سلګونه افغانانو احتجاج د پاکستان په اسلام اباد ښار کې دوام لري. اجتجاج کوونکي هیله لري چې لویدیځ هیوادونو ورته پناه ورکړي خو د دوې په خبره په پاکستان کې د ملګرونو ملتونو د کډوالۍ اداره او اړوند سفارتونه يي غوښتونو ته رسیدنه نه کوي.
د فرانسې د کورنیو چارو وزیر ژرالد درامنن وایي چې فرانسه له خپلې خاورې څخه افغان کډوال بېرته افغانستان ته نه ستنوي. ایا دا خبره سمه ده؟ بشپړ معلومات لاندني مطلب کې.
په ننګرهار کې د الکترونيکي تذکرو له ولایتي دفترونو په یوه ورځ ۶۱ کارمندان له دندو ګوښه او کورونو ته لېږل شوي دي. ګوښه شوي مامورین وايي، د ګوښه کېدو په دلیل نه دي پوه شوي او ناڅاپي ورته ویل شوي، چې نور دې دندې ته نه ورځي.
د بشري حقونو د څار سازمان پرون چهارشنبه د یوه راپور په خپرولو سره وویل چې طالبانو د بایومتریک سیستم ته لاسرسی موندلی دی. دغه سازمان خبرداری ورکړی چې د بایومتریک سیستم ته د طالبانو لاسرسی د زرګونو افغانانو ژوند په خطر کې اچولی شي.
د افغانستان د دوو هوایي شرکتونو چارواکو د شنبې په ورځ وویل چې طالبانو د کابل هوایي ډګر کې د لسګونو هغو ښځو د سفر مخنیوی کړی دی چې «شرعي محرم» ورسره نه وو.
د طالبانو د پوهنې وزارت په یوه خبرپاڼه کې راغلي دي چې له شپږم ټولګي پورته د نجونو پر ښوونځیو بندیز تر بیا امر پورې غځول شوی دی.
پر کابل د طالبانو تر ولکې وروسته ګڼ شمېر افغانانو له خپل هیواد څخه د وتلو هڅه وکړه. خو ډېری کسان و نه توانېدل چې له هیواده ووځي. صادق هغه افغاني الاصله برتانوی دی چې وایي مېرمن او لور یې د برتانیا تابعیت نه لري او هغه نه شي کولی چې خپلې کورنۍ له افغانستانه وباسي. د نوموړي د سترګو لیدلی حال.
د ملګرو ملتونو د بشري مرستو د همغږۍ اداره وایي د ۲۰۲۱ له جولای میاشتې د ۲۰۲۲ تر مارچ میاشتې پورې افغانستان کې له لوږې سره د مخامخ کسانو شمېر له ۱۴ میلیونه ۲۳ میلیونو ته رسېدلی دی.
طالب وسله والو له افغانستان څخه د خلکو پر وتلو بندیزونه لګولي دي. د طالبانو ویاند پرون یکشنبه وویل چې هغه ښځې چې شرعي محرم ورسره نه وي او دغه راز هغه کسان چې له «عذر» پرته غواړي له افغانستانه ووځي، مخه یې نیول کېږي. بل لور ته له افغانستان څخه د ناټو او امریکا د پخوانیو همکارانو پر وتلو بندیز لګول شوی دی. دا په داسې حال کې ده چې طالبانو له څو ورځو راهیسې د افغانستان په پلازمېنه او ځینو شمالي ولایتونو کې د خلکو د کورونو تلاشي هم پیل کړې ده.
د ملګري ملتونو ادارې نوی راپور ښيي چې طالبانو له واک ته رسېدو راهیسې تر ۱۰۰ ډېر پخواني افغان چارواکي، امنیتي ځواکونه او هغه کسان وژلي دي چې له بهرنیو ځواکونو سره یې دندې ترسره کړې وې.
افغانستان کې د طالبانو له واک ته رسېدو سره د پخواني نظام ډېری کارکوونکي د خپل هیواد پرېښودو ته اړ شوي دي. محبوب الرحمن د پولیسو پخوانی افسر دی چې وایي د ګواښونو له کبله ترکیې ته تللی دی. هغه د خپلو سترګو لیدلی حال وایي.
په افغانستان کې د طالبانو له واک ته رسېدو راهیسې همجنس خوښوونکي او نرښځیان په وېره کې شپې سبا کوي او برخلیک یې نامعلوم دی. نن سبا ډیری دوه جنسه کسان اړ دي چې په پټه ژوند وکړي. دوی د اقتصادي ناورين او وزګارۍ سربېره ځان ته کار هم نه شي موندلی.