مهاجرو ته د ایډز په اړه د پوهاوي پروګرام
د دسمبر مياشتي لومړۍ نېټه په نړيواله توګه د اېډز په تړاو د پوهاوي زياتولو په مقصد د ځانګړي ورځي به توګه لمانځل کيږي. ايډز د مهاجرت او مهاجرو د موضوع له پاره هم يو مهم او د پام وړ اړخ دی.
د دسمبر مياشتي لومړۍ نېټه په نړيواله توګه د اېډز په تړاو د پوهاوي زياتولو په مقصد د ځانګړي ورځي به توګه لمانځل کيږي. ايډز د مهاجرت او مهاجرو د موضوع له پاره هم يو مهم او د پام وړ اړخ دی.
ډېری افغانان اروپایي هیوادونو ته د راتګ په موخه د ایران او ترکیې له لارې یونان ته ځان رسوي. دمګړۍ د دغه هیواد په پنځو ټاپوګانو کې په زرګونو مهاجر ایسار پاټې دي چې ډېری یې د افغانستان اصلي اوسېدونکي دي. ۳۸ کلن کریم خان* یو له هغو مهاجرو دی چې د یونان په لېسبوس ټاپو کې اوسېږي. نوموړي د خپلو سترګو لیدلی حال وایي.
د ملگرو ملتونو په حواله تر تیري سه شنبه ورځي پوري په جرمني کي ۱۰ مهاجر په کرونا اخته سوي دي، چي اکثره یې په برلین او مونشن کي دي. له بلي خوا بیا خیریه سازمانو د یونان د جزیرو څخه د ټولو مهاجرو د انتقال غوښتنه کړې ده.
د نړۍ په بیلا بیلو هیوادونو کې د کرونا ویروس د کنټرول لپاره نوی اقدامات نیول شوي دي. د آلمان پولیسو د دوشنبي په سهار له ۵ هیوادونو سره په ګډه پولې بندیز پیل کړی. په ځانګړي توګه فرانسه چې د کرونا ویروس د ناروغۍ پروړاندي پراخه مبارزه کوی.
د پاریس د پورت دوبرویلیې کمپ تر تړل کېدو وروسته تر ۸۰ دېر مهاجر د شتیون سیمې جمنازیم ته ولېږدول شول. کډوال نیوز د شتیون سیمې موریس باکې جمنازیم ته تللی او هلته یې له مېشتو کډوالو سره خبرې کړې.
مدیترانه کې تر یوې اونۍ انتظار وروسته اوپن ارمز کښتۍ کې سپاره ۳۶۰ کډوال تېره ورځ د ایټالیا په پوزالو بندر کې ښکته شول. ایټالوي چارواکو بندر کې د کډوالو د ښکته کېدو پر مهال د هغوی د کرونا ویروس معاینات ترسره کړي. دا لومړی ځل دی چې چارواکي د کرونا ویروس د مخنیوي لپاره د کډوالو طبي روغتیایي ترسره کوي.
د اسناد نه لرونکي مهاجر په توګه ژوند ډېر سخت وي. خو که داسي يو کس ناروغ سي نو حتی د ژوند د ګواښ سره مخامخ کيدلای سي. په داسي حالت کي په ايتاليا کي چيري مرسته ترلاسه کيدلای سي؟
د اسناد نه لرونکي مهاجر په توګه ژوند ډېر سخت وي. خو که داسي يو کس ناروغ سي نو حتی د ژوند د ګواښ سره مخامخ کيدلای سي. په داسي حالت کي په يونان کي چيري مرسته ترلاسه کيدلای سي؟
په آلمان کي عموما د رواني ستونزو د درملنې له پاره اوږد انتظار ته اړتيا وي. په زياته بيا د تراوما لرونکو مهاجرو د درملنې امکانات محدود دي.
فرانسه کې ګڼ شمېر کدوال او پناه غوښتونکي پر شکر ناروغۍ اخته کېږي. ناسالم خوراکي رژیم، لټي او روغتیایي خدماتو ته نه لاس رسی او نور هغه لاملونه دي چې پر شکر ناروغۍ د اخته کېدو لامل کېدای شي.
د بلجیم په پلازمېنه بروکسل کې د عامه ترانسپورټ دوه انجمنونه د دوشنبې په ورځ اعلان وکړ چې سر له سه شنبې به ځینې سرویسونه د بروکسل په ګر دو نورد تمځای کې نه ودرېږي. دوی وایي چې دغه تمځای کې د کډوالو د شتوالي له کبله روغتیایي وضعیت د اندېښنې وړ دی.
د بې سرحده ډاکټرانو کلینیک هره اونۍ د پاریس په شمالي سیمو کې هغو کډوالو ته مرستې برابروي چې له روغتیایي خدماتو څخه برخمن نه دي. کډوال نیوز رپوټ ورکوي.