د اروپايي ټولنې د بهرنیو پولو د ساتلو آژانس ( فرانتکس) وايي چې د روان میلادي کال په دریو میاشتو کې اروپا ته په ناقانونه ډول د کډوالو د تګ کچه، د تیر کال د همدغې مودې په پرته راټیټه شوې ده. د ۲۰۲۱ کال له جنورۍ څخه د مارچ تر پایه، داروپا په سرحدونو کې ۲۴ زره کډوال ثبت شوي دي.
حمید احمدي د هغو افغان کډوالو له ډلې څخه یو دی چې څلور کاله وړاندې د ۲۰۱۷ کال د فبرورۍ میاشت کې د سربیا د پولیسو له زور زیاتي سره مخامخ شوی و. دغې ډلې فکر کاوه چې دوې به د کډوالو یو کمپ ته یو وړل شي، خو د سربیا پولیسو دوې د بلغاریا پولې ته نږدې په ځنګل کې خوشي کړل.
د یونان پولیسو د شنبې په ورځ د کډوالو د قاچاق هغه فعاله شبکه له منځه وړې چې کډوال يي له پولې اوښتو ته اړ ایستل. قاچاقچیانو دوه تنه کډوال هم له ځان سره نیولي و چې غوښتل يي د شکنجې په زور ور څخه د پیسو غوښتنه کوله.
بوسنیا یوه له هغو هیوادونه ده چې اروپا ته راتلونکي زرګونه پناه غوښتونکي پکې ایسار پاتې دي. ډېری دغه مهاجر هغه افغانان دي چې له جګړو څخه تښتېدلي او غواړي چې اروپایي هیوادونو ته ځان ورسوي. افغان مهاجر جمال* چې له شاوخوا درېو کلونو راهیسې په بوسنیا کې اوسېږي، کډوال نیوز ته د خپلو سترګو لیدلی حال وایي.
د کروشیایي چارواکو په حواله د کروشیا پوله ساتونکو د دغه هیواد ګلینا سیمه کې د افغان مهاجرو یوه څلور کسیزه ډله موندلې چې ویل کېږي د کروشیا پر لاره یې پیسې او موبایلونه په تاوتریخجنه توګه غلا شوي دي. یاد مهاجر پولیسو د زاګرب د پناه غوښتونکو مرکز ته انتقال کړي دي.
بوسنیا کې د ملګرو ملتونو سازمان پرون دوشنبه د کروشیا او بوسنیا پر ګډه پوله د مهاجرو ډله ییز اخراج او تاوتریخوالي ته د پای ټکي ایښودلو غوښتنه وکړه. په وینا یې د اپریل پر ۲مه مرستندویان او د بشري حقونو سازمانونه د کروشیا او بوسنیا پر پوله د مهاجرو له یوې ډلې سره مخ شوي چې بر بدنونو یې ټپونه لیدل کېدل او کاليو ته یې اړتیا درلوده.
د افغان مهاجرو یوه ډله وایي د ایټالیا او فرانسې پر ګډه پوله فرانسوي ځواکونو د دوی د ډارولو لپاره ډزې کړې دي. خو فرانسوي ځواکونه دغه ادعاوې ردوي.
بوسنیا کې بند پاتې مهاجر هڅه کوي چې د کروشیا له پولې په تېرېدو سره ځان د اروپایي ټولنې غړو هیوادونو ته ورسوي. خو ډېری وختونه له پولې څخه د تېرېدو هڅې سختې او له ګواښونو ډکې دي. د بوسنیا په بیهاچ او ولېکا کلادوشا ښارونو کې ایسار سلګونه مهاجر وایي چې دوی په وار وار کروشیا ته د اوښتو لپاره زیار ایستلی، خو هر ځل پولیسو نیولي او په تاوتریخجنه طریقه یې بېرته بوسنیا ته استولي دي.
د ملګرو ملتونو د کډوالو اداري عالي کمیشنري(UNHCR) وايي چې د روان میلادي کال په دوو لومړیو میاشتو کې ترکي چارواکو ۴۴۰۰ بې اسناده افغان کډوال نیولي. یاده اداره وايي چې تیرکال شپږ زره افغانان له ترکیې څخه افغانستان ته اخراج شوي.
د افغانستان د بهرنیو چارو وزارت نن دوشنبه د مارچ ۲۲ مه، د یوې خبرپاڼې په خپرولو سره ویلي چې د ایران او ترکیې پر پوله د سړې هوا له امله څلور افغانانو خپل ژوند له لاسه ورکړی او دوه تنه نور ژغورل شوي. یاد وزارت د پیښې په اړه ژوره خواشیني څرګنده کړې.
بوسنیا کې د لیپا کمپ او د بیهاچ ښار ترمنځ لسګونه مهاجر د سړکونو پر غاړو لیدل کېږي. دا هغه خلک دي چې د کروشیا له پولې اروپا ته د اووښتو شیبې شماري. کډوال نیوز د دغو مهاجرو د ژوند وضعیت د لیدلو په موخه بوسنیا ته تللی دی.
یوه لوړپوري پاکستاني چارواکي تېره اونۍ وویل چې هیواد یې له افغانستان سره پر پوله د ۱۸۲کیلومتره په اوږدوالي د خنډونو د جوړولو کار پای ته رسولی او ټاکل شوې چې تر راتلونکې اپریل میاشت پورې د پاتو خنډونو د جوړولو کار پای ته ورسېږي.