په ترکیه کې ډیری افغان مهاجر په غیر قانوني ډول ژوند کوي، داسې وخت هم راځي چې څوک یي له مرګ څخه هم نه خبریږي. په تیرو دوو کلونو کې د داسې کسانو شمیر ډیر لوړ شوی دی. د دغو مهاجرو په اړه د یوې آلمانۍ انټرنټ پاڼې رپوټ.
د پاکستاني چارواکو په وينا هر کال د ۳۰ زرو او ۴۰ زرو تر منځ پاکستاني اتباع په غير قانوني توګه اروپا ته د تلو هڅه کوي. دا چي ولي په هکله يې د يو کارپوه څرګندونې دلته لوستلای سئ:
د آلمان د فولکس واګون موټر جوړونکي شرکت او يو شمېر نورو شرکتونو په بيلو مسلکونو کي و مهاجرو ته د لنډې مودې د پېژندګلوي امکانات برابر کړي.
امين و آلمان ته د رسېدو يو کال وروسته يو آلمانۍ مېرمنه وپېژندله او په وينا يې «بې سرحد» باندي مين سو. له دې مخکي چي امين له خپلې آلمانۍ ميني سره واده وکړي هغه اخراج کړل سو. هغوی د بېرته يوځای کېدو له پاره هلو ځلو ته ادامه ورکوي:
څنګه افغانان کولی شي په فرانسه کې د زدکړې لپاره بورسونه ترلاسه کړې؟ افغان زده کونکی سید علی اسدي په فرانسه کې زدکړې کوي. هغه د کډوال نیوز سره په مرکه کې خپلې تجربې نورو سره شریکوي.
په ۲۰۱۹ کال په کوم شمېر مهاجر اروپا ته راغلل؟ کوم شمېر کسانو په کوم هيواد کي د پناه غوښتنه وکړه؟ د يادو او ورته سوالونو جوابونه دلته موندلای سئ:
د پاریس په پورټ دی اوبرویلیې کی یو بس د قانون دفتر په توګه کار کوي. د هرې جمعې په ماسپښین د سرک په څنګ کې استوګنځې نیسي. په یاد بس کي مسلکي کسان په وړیا توګه کډوالو ته د هغوي د وضعیت په اړه مشورې ورکوي.
د فرانسې په پلازمینه کې د بی کوره ښځو لپاره پناځایونه د ۲۰۱۸ په وروستیو کي پرانستل شوي. د لومړۍ ارزونه له مخ یاد مرکزونه نږدي ۱۶۰۰ ښځي تر اوسه پورې هرکلی کړي.
د اسناد نه لرونکي مهاجر په توګه ژوند ډېر سخت وي. خو که داسي يو کس ناروغ سي نو حتی د ژوند د ګواښ سره مخامخ کيدلای سي. په داسي حالت کي په ايتاليا کي چيري مرسته ترلاسه کيدلای سي؟
ایا تاسې د پاریس په سړکونو کې اوسېږئ او غواړئ چې وړیا خواړه ترلاسه کړئ؟ کډوال نیوز تاسو ته د هغو سیمو په اړه معلومات درکوي چېرې چې د مهاجرو مدافع بنسټونه پر کډوالو خواړه وېشي.
د نړيوالو قوانينو له مخي ټولې کښتۍ په دې مکلفي دي چي د هغو کسانو سره مرسته وکړي چي په سمندر کي د ستونزو سره مخامخ سوي وي. خو کله چي ژغورونکي کښتۍ د غير دولتي سازمانونو ملکيت وي نو دا پوښتنه کيږي چي «څه کول به سم وي؟» يو کارپوه يې وضاحت...
د اسناد نه لرونکي مهاجر په توګه ژوند ډېر سخت وي. خو که داسي يو کس ناروغ سي نو حتی د ژوند د ګواښ سره مخامخ کيدلای سي. په داسي حالت کي په يونان کي چيري مرسته ترلاسه کيدلای سي؟